Ulica Zwierzyniecka w Krakowie
Wygląd
Na mapach: 50,057464°N 19,930490°E/50,057464 19,930490
Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Widok ze skrzyżowania z ul. Małą na wschód. W perspektywie Pałac Biskupi i wieże kościoła Mariackiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
50,057464°N 19,930490°E/50,057464 19,930490 |
Ulica Zwierzyniecka – ulica w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto, na Nowym Świecie. Łączy I i II obwodnice Krakowa.
Jeszcze w początkach XVII wieku istniały w tej okolicy bagna przez które prowadziła, po grobli, droga do Zwierzyńca. W początkach XIX wieku zaczęto nazywać ją ulicą Zwierzyniecką. W 1842 uporządkowano okolice. Zasypano mokradła, zlikwidowano śmietnisko miejskie oraz skład drewna. Gdy Austriacy tworzyli z Krakowa twierdzę wylot ulicy został zamknięty bramą Śląską. Do roku 1912 ulicę przecinała rzeka Rudawa nad którą prowadził most. Zabudowę ulicy stanowią głównie kamienice czynszowe z końca XIX wieku. Od 1902 biegnie nią linia tramwajowa. Ulicą wiedzie trasa corocznego pochodu Lajkonika.
Niektóre budynki
[edytuj | edytuj kod]- ul. Zwierzyniecka 1 – Filharmonii Krakowskiej.
- ul. Zwierzyniecka 2 – Hotel Radisson Blu, do lat 70. XX wieku znajdowała się w tym miejscu drukarnia Anczyców.
- ul. Zwierzyniecka 5 – kamienica, 1891.
- ul. Zwierzyniecka 6 – pochodzi z 1891. Do 1938 mieścił się w nim hotel Victoria.
- ul. Zwierzyniecka 7 – kamienica, 1892.
- ul. Zwierzyniecka 8 – kamienica, 1883.
- ul. Zwierzyniecka 9 – kamienica, 1892.
- ul. Zwierzyniecka 10 – została zbudowana w 1873 i jako jedyny budynek przy ulicy Zwierzynieckiej nie została od tej pory przebudowana.
- ul. Zwierzyniecka 11 – kamienica, proj. Beniamin Torbe, 1912.
- ul. Zwierzyniecka 12 – kamienica, proj. Jacek Matusiński, P. Tomaszewski, 1871.
- ul. Zwierzyniecka 14 – kamienica, proj. Antoni Dostal, 1930.
- ul. Zwierzyniecka 15 – kamienica, proj. Adolf Szyszko-Bohusz, 1912.
- ul. Zwierzyniecka 17 – kamienica, proj. Jozue Oberleder, 1913.
- ul. Zwierzyniecka 24 – istniała na tym miejscu hala sportowa WKS Wawel, która została zburzona w początkach XXI wieku a na jej miejscu deweloper zbudował blokowisko.
- ul. Zwierzyniecka 29 – kamienica czynszowa z 1871, przebudowana na hotel.
- ul. Zwierzyniecka 31 (pl. Kossaka 1) – Kamienica czynszowa, obecnie hotel proj. Alfred Düntuch i Stefan Landsberger, 1931
- ul. Zwierzyniecka 34 – pochodzi z około 1892, (proj. Beniamim Torbe).
- ul. Zwierzyniecka 33-37 (al. Z. Krasińskiego 1) – dom handlowy „Jubilat”. W miejscu tym jeszcze w latach trzydziestych XX w. stał dworek „Pod Pawiem”. Budowla ta została wzniesiona prawdopodobnie w 1819, chociaż niektóre źródła sugerują, że powstała nieco później. Jej budowniczym był podobno Ignacy Hercok. Dworek zbudowano w stylu klasycystycznym. Był budynkiem parterowym z łamanym polskim dachem, krytym gontem i z facjatką ozdobioną w szczytowej części płaskorzeźbami pawia – stąd nazwa dworku – i Oka Opatrzności. Dom otaczał niewielki ogród, który wąskim pasem przebiegał również od strony ul. Zwierzynieckiej. Posesja ogrodzona była drewnianym płotem z szeroką furtką wejściową. Obiekt ten utrwalono na wielu fotografiach dawnego Krakowa[1].
-
Widok z zachodu, z al. Krasińskiego
-
Widok na zachód (2024)
-
Widok na wschód
-
Ulica Zwierzyniecka w nocy
-
ul. Zwierzyniecka 1
Filharmonia Krakowska -
ul. Zwierzyniecka 2
Hotel Radisson Blu -
ul. Zwierzyniecka 7
Kamienica (proj. Beniamin Torbe (?), 1892) -
ul. Zwierzyniecka 11
Kamienica (1912) -
ul. Zwierzyniecka 29
Kamienica, obecnie hotel (1871) -
ul. Zwierzyniecka 30
Kamienica (1893) -
ul. Zwierzyniecka 31 (pl. Kossaka 1)
Kamienica czynszowa (proj. Alfred Düntuch i Stefan Landsberger, 1931) -
ul. Zwierzyniecka 32
Kamienica (1886) -
ul. Zwierzyniecka 33-37
Dom Handlowy „Jubilat” -
ul. Zwierzyniecka 34 (ul. Powiśle 1)
Kamienica (proj. Beniamin Torbe, 1892)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Marek Żukow-Karczewski, Nie istniejące budowle Krakowa. Dworek „Pod Pawiem”, „Echo Krakowa”, 240 (13803) 1992.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zwierzyniecka, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Kraków: Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, 2023, s. 783–784, t. II. ISBN 978-83-66253-46-9.
- Praca zbiorowa Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1 s. 372–373
- Elżbieta Supranowicz Nazwy ulic Krakowa, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków 1995, ISBN 83-85579-48-6 s. 203
- Barbara Zbroja Leksykon architektów i budowniczych pochodzenia żydowskiego w Krakowie w latach 1868-1939, Wydawnictwo Wysoki Zamek, Kraków 2023, ISBN 978-83-966500-2-3